Övladlar arasında ideal yaş fərqi nədir?

Bu mövzuda dəqiq birşey söyləmək çətindir. New England journal of Medicine tərəfindən yayımlana bir çalışma bir doğumdan sonra təkrar hamiləlik üçün 18 – 23 ay gözlənilməsi lazım olduğunu təklif edir. Amerikada bacı – qardaşlar arasındakı yaş fərqinə baxdıqda bunun 2,5 yaş olduğunu görə bilərik.

Uşaqlar arasındakı yaş fərqinin az olmasının üstünlükləri;
  • Uşaqlar bərabər böyüyər, bərabər oynayar, həyat boyu bir – birilərinə dost olarlar. Yaşları çox yaxın olduğu üçün oyuncaqları, geyimlərini bölüşərlər.

Davamı →

Ağıllı körpə üçün 7 məsləhət

  • Qadın
Alimlər müəyyən ediblər ki, uşaqların ağıllı və istedadlı olmalarının 50%-i genetik faktorlarla əlaqəlidirsə, digər yarı faizi kənar faktorlardan asılıdır.

1. Hamilə olarkən çoxlu nağıllar danışın
Körpənin dil inkişafı hamiləliyin son 3 ayında başlayır. O, həmin dövrdə səsləri eşidir və yaddaşına yazır. Bu səbəbdən çoxlu nağıllar oxuyun.

2. Aktiv olun
Daim hərəkətdə olmaq körpənizin də ana bətnində özünü yaxşı hiss etməsinə səbəb olur. Belə hamilələrin körpələrinin beynində neyronların sayı artır ki, bu da onların gələcəkdə öyrənmək bacarığını inkişaf etdirir.
Davamı →

Valideynlər üçün təlimat

Mariya Montessori – italyan həkim, pedaqoq, alim, filosof, humanist idi. O XIX – XX əsrlərdə pedaqoji təfəkkürdə yeni səhifə açmışdır. Onun uşaqların tərbiyəsi mövzusunda valideynlər üçün təlimatı hər biriniz üçün faydalı olacaq. 
 
  • Uşaqlar ilk dərslərini öz ətraflarında gördüklərindən, baş verən hadisələrdən alırlar.
  •  Uşağı daim tənqid etdikdə o insanları qınamağı öyrənir.
  •  Uşağı daim təriflədikdə o qiymətləndirməyi öyrənir.
  •  Uşaq daim ətrafında düşmənçilik gördükdə o dava etməyi öyrənir.

Davamı →

Uşaqlar üçün oyunun əhəmiyyəti


Oyun oynamaq; uşaqlar üçün yemək yemək və yatmaq kimi ən təbii ehtiyacdır. Uşağın psixoloji, sosial və zehni inkişafında oyunlar əvəzsiz rol oynayır. Oyun uşağın təxəyyülü, əyləncəsi və fərdi inkişafının ən əsas hissəsidir.

Oyun ən yaxşı öyrətmə metodudur. Çünki qalıcı davranış dəyişikliklərinə səbəb olur. Uşaqların real həyatla ilk əlaqələrini qurduqları oyunların qarşısının alınması nəticəsində sağlam ikişaflarına mane olduğumuzu unutmamalıyıq.
Davamı →

Uşağınızda davamlı dərs hazırlama vərdişi yaratmağın yolları

Motivasiya ➡ Tapşırıqlara nə vaxt başlayacağına qərar verməyini istəyin. Vaxtında başlayanda onu mükafatlandırın.

Dəstək olma ➡ İlk 5 dəqiqə yanında olun. Diqqətini tapşırığa verməyinə, ondan tələb olunanı anlamağına kömək etməyə çalışın.

Nizam-intizam ➡ Nizamlı tapşırıq saatı təşkil edin və 21 gün təkrarlayın. Davamlı edilən işlər asanlıqla vərdişə çevrilə bilir. Vaxt keçdikdə uşaq özünü həmin müəyyən edilmiş tapşırıq saatına uyğunlaşdırır.

Məsuliyyət ➡ Ev tapşırıqlarını siz yox, övladınız etməlidir. Təbii ki, çətinlikləri olduqda sizə verdiyi sualları cavablayın. Amma onunla eyni masaya oturub tapşırıqlarını onun əvəzinə yazmayın.
Davamı →

Uşaqlarımıza öyrətməli olduğumuz süfrə etiketləri

— Stola təmiz əl və üzlə əyləşin.
— Salfeti dizin üstünə açın.
— Hər kəslə eyni vaxtda yeməyə başlayın.
— Stolda dik oturun və tez-tez qalxmaq olmaz.
— Yemək zamanı dirsəyi (həmçinin bədənin digər hissələrini) stoldan aşağı tutun.
— Çeynəyərkən ağzı bağlı tutmaq lazımdır və ağızda qida danışmayın.
— Yemək haqqında pis rəy verməyin.
— Əlini nəyəsə uzatmaqdansa, stoldakılardan «zəhmət olmasa uzadın...» deyə xahiş edin.
Davamı →

Uşaqlarımıza dayə seçərkən nələrə diqqət etməliyik?

Ana olmaq böyük məsuliyyət tələb edir. Övladını böyütmək, qayğısına qalmaq, sevgi, nəvaziş vermək hər bir ananın məsuliyyəti çərçivəsində olsa da, bəzən analar övladlarını saxlamaq, bəzən isə karyera uğrunda işləməyə üstünlük verirlər. Belə olan şəraitdə isə uşaqlar yaxın qohumlara çox zaman isə dayələrə etibar edilir.
 
Dayə seçərkən analar çox zaman övladına yaxşı baxan səmimi, dürüst, etibarlı insan tapmağa çalışır. Əslində uşağın etibarlı yerdə olması, qorunması, yeməyinin yedirilməsi, yuxu zamanı yatırdılması analar tərəfindən kafi hesab edilsə də, təəssüf ki, yetərli deyil. Belə ki, mütəxəssislərə görə, körpənin inkişafı üçün boyunun uzanması və çəkisinin artması məqsədilə doğru qidalarla qidalandırılmaqla yanaşı, sevgi də, lazımdır. Uşaqla isti və sevgi dolu ünsiyyət quran, ana yox ikən onun yerinə onu qucağına alan, onunla danışan, əylənən birinin olması mütləqdir.
Davamı →

Uşaqları necə sevindirək?

Deyirlər, uşaqlar ağ səhifə kimidir. Ora nə yazsan, gələcəkdə də onunla rastlaşacaqsan. Başqa bir deyimdə isə bildirilir ki, uşaq evin güzgüsüdür. Yəni evdə valideynlər necə davranırlarsa, uşaqlar da onları eynilə əks etdirir.
 
Uşaqlara tərbiyə vermək, onları düzgün qaydada böyütmək isə elə də asan iş deyil. Həmçinin valideynlər onlarla necə davranmaq lazım olduğunu, onların nələri sevəcəyini və onları necə sevindirmək mümkün olduğunu da bilsələr, çox yaxşı olar.
 
— Uşaqları sevindirməyin o qədər də çətin olmadığını bilirsiniz. Düzgün üsul seçməniz, övladınızın fərdi xüsusiyyətlərini nəzərə almanız bu işdə sizə yardımçı olar. Övladlarınız eyni tərbiyədə, eyni ailə mühitində böyüsə də, hər birinin özünəməxsus xüsusiyyətləri olduğunu unutmayın. Onların fərdi xüsusiyyətlərini nəzərə almanız yalnız bu işdə deyil, tərbiyə zamanı, onlarla davranarkən, qaydalar qoyarkən, dərs tapşırıqlarını yerinə yetirərkən və s. sizin lazımınız olacaq.
Davamı →

Uşağa cinsi bilgilər hansı yaşdan aşılanmalıdır?

Uşaqlar bizim gələcəyimizdir və onların xoşbəxtliyi üçün hər bir valideyn əlindən gələni etməyə çalışır. Həmçinin onlara qayğı göstərmək, qorumaq da valideynlərin ümdə vəzifələrinbdən biridir. Amma son zamanlar uşaqların təhlükəsizliyi ilə bağlı bir-birinin ardınca baş verən neqativ hadisələr onlara yetərli diqqətin olmamasından xəbər verir. Ölkə mediasında yer alan xəbərlərdən bəlli olur ki, məhz valideyn məsuliyyətsizliyi, yaxud diqqətsizliyi səbəbindən azyaşlı uşaqlar nəzarətsiz qalırlar. Onları yad adamlar aldadaraq aparır, cinsi zorakılığa, şiddətə məruz qoyurlar, yaxud özləri azaraq günlərlə ac-susuz, tənha qalmalı olurlar. Bəs görəsən uşaqlara necə nəzarət etmək lazımdır? Onları kimlərəsə etibar etmək olarmı? Valideynlər bu məsuliyyəti necə yerinə yetirirlər? Ümumiyyətlə, uşağa hansı yaşdan etibarən özünü qoruma vərdişləri aşılanmalıdır.
 
Bütün bu suallarla bağlı  psixoloq Vəfa Əkbər bildirdi ki, indiki uşaqlar çox aktivdirlər və onları nə iləsə təəccübləndirmək, marağını cəlb etmək çox çətindir. Onlar daim axtarışdadır. Bunu isə valideynlər mütləq bilməlidir: “Valideyn bilməlidir ki, uşağı hara gedə bilər, maraqları necədir, itərsə, harada tapmaq olar. Buna görə də bu barədə uşaq daim maariflənməlidir ki, itəndə nə etmək lazımdır.
Davamı →

Oğlan uşaqlarının fərqli xüsusiyyətləri

Oğlunuzu böyüdərkən oğlan uşaqlarına xas vəziyyətlərlə qarşılaşa bilərsiniz. Oğlanlar qızlardan fərqlidirlər. Hər uşaq eyni təməl sevgiyə, qayğıya ehtiyac duysa da, qızların və oğlanların maraq duyduqları mövzular fərqli ola bilər.

1. Riskli davranışlara meyllidirlər
Oğlunuz dünyaya gəldikdə ilk öyrənəcəyiniz şeylərdən biri onun riskli davranışlara meylli olmasıdır. Sərhədləri aşmağı çox sevirlər. Yıxılmazdan əvvəl kənara nə qədər yaxınlaşa biləcəklərini görmək istəyirlər. Təbii ki, bütün bu davranış şəkilləri anaların sinir böhranı keçirmələrinə səbəb ola bilər. Bədənlərindəki sıyrıqlar və göyərmələr, hətta bəzən də qırıqlara hazır olmalısınız, bu, onların təbiətində var.
Davamı →